Triết học không khó hiểu như chúng ta tưởng, đằng sau những cái tên tưởng chừng như cao siêu, lạ lùng là sự gần gũi, chân thực và những tri thức mới chờ đợi chúng ta khám phá. Nếu hiểu được triết học, bạn sẽ hiểu được cuộc sống và chính con người mình bởi lẽ triết bắt nguồn từ cảm xúc, từ nghịch cảnh, từ cách con người nhìn nhận thế giới, từ những điều hiển nhiên nhưng không phải ai cũng nhận ra. Mình nghĩ rằng tìm hiểu về triết cũng giống như một hành trình tìm kiếm sự đồng cảm khi biết rằng các triết gia cũng trải qua vô vàn cảm xúc giống chúng ta. Họ dùng thế giới quan của mình để đưa ra những chân lý giúp con người vượt qua những trở ngại của cuộc sống.
Và còn cách nào để trải qua hành trình đó tốt hơn bằng sách? Có rất nhiều đầu sách hay để bạn tìm hiểu về triết học mà không cảm thấy khô khan, nhàm chán hay khó hiểu. 4 đầu sách sau đây là những lựa chọn thú vị dành cho bất kỳ quan tâm đến triết học hay chỉ đơn giản muốn tìm kiếm sự đồng cảm, lời khuyên để vượt qua những chướng ngại vật trong cuộc sống. Chúng không chỉ cung cấp kiến thức mà còn giúp bạn có cái nhìn mới về lĩnh vực này: triết học gần gũi hơn bao giờ hết!
1. Sự an ủi của triết học - Alain de Botton
Alain de Botton là một triết gia và tác giả người Thuỵ Sĩ nổi tiếng với tác phẩm Luận về yêu. Các tác phẩm về triết học của ông đều nhấn mạnh sự gần gũi thiết thực của triết học đốii với đời sống con người. Đến với Sự an ủi của triết học, tên tựa sách ngay lập tức đem lại cho mình cảm giác an toàn, cuốn hút để mở những trang sách tiếp theo. Cuốn sách còn giúp ta hiểu rằng triết học có khả năng đem lại sự an ủi, đồng cảm bởi chính những triết gia viết lên những chân lý cũng từng trải qua những hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống. Vì lẽ đó chúng ta hoàn toàn có thể tìm đến họ để chia sẻ những cảm xúc tiêu cực trong cuộc sống.
Nhiệm vụ của triết học là chuẩn bị cho mong ước của ta hạ cánh một cách nhẹ nhàng nhất trên bức tường thực tại thô cứng.
Lối viết gần gũi, dễ hiểu của Alain de Botton cùng với những giá trị triết học được đề cập đem lại sự đồng cảm rất lớn cho những tâm hồn tan vỡ. Cuốn sách bao gồm những tư tưởng triết học bàn luận về những nỗi bận tâm của con người. Trong cuốn sách, những bận tâm trong cuộc sống mà dường như ai cũng trải qua đó là:
Chương 1: Niềm an ủi khi không được yêu thích
Chương 2: Niềm an ủi khi không có đủ tiền
Chương 3: Niềm an ủi cho nỗi thất vọng
Chương 4: Niềm an ủi cho sự thiếu thốn
Chương 5: Niềm an ủi cho trái tim tan vỡ
Chương 6: Niềm an ủi cho khó khăn
Điều làm cho cuốn sách thêm phần “đẹp đẽ” là những yếu tố hội họa, những hình ảnh minh hoạ thú vị như bức tranh Cái chết của Socrates của họa sĩ Pháp Charles - Alphonse Dufresnoy, tượng của các triết gia nổi tiếng,... Yếu tố nghệ thuật trong Sự an ủi của triết học làm cuốn sách đáng để đọc và đây chắc chắn là lựa chọn thú vị để bạn đúc kết cho bản thân một thái độ và cách đối mặt với thăng trầm của cuộc sống.
Chúng ta phải học cách chịu đựng những gì không tránh được. Cuộc đời của chúng ta, giống như sự hài hoà của thế giới, được tạo nên từ những nghịch âm cũng như từ những âm sắc khác nhau, ngọt ngào và chói tai, thăng và giáng, nhẹ nhàng và ầm ĩ. Nếu người nhạc sĩ chỉ thích vài âm thanh thì anh ta sẽ hát được gì? Anh ta phải biết cách sử dụng mọi âm thanh và hòa trộn chúng lại với nhau. Chúng ta cũng cần làm như thế với cái tốt và cái xấu mà đối với cuộc đời ta, chúng cùng là một nguyên liệu.
2. Chuyện tình triết gia - Andrew Shaffer
Tình yêu luôn là một đề tài hấp dẫn, những câu chuyện về tình yêu thì vô cùng ngọt ngào. Con người ai cũng trải qua tình yêu cho dù đó là những triết gia mang nhiều sầu khổ. Chúng ta thường cảm thấy các triết gia - những người viết nên những triết lý nghe thật cao siêu, trừu tượng thật xa lạ, đôi chút khó hiểu. Nhưng đầu sách thứ hai này sẽ đem lại một cái nhìn mới, gần gũi hơn qua những câu chuyện tình không giống ai của họ. Khi yêu, các triết gia cũng trải qua những ngọt ngào và cay đắng như bao người khác. Có những người lúng túng trong tình yêu, mang những định kiến khó hiểu, cái nhìn của họ về tình yêu luôn đa dạng và chứa đựng vô vàn cảm xúc, đôi khi giữa chúng còn có sự xung đột.
Hôn nhân của họ chấm dứt khi Camus phát hiện vợ ông có quan hệ tình dục với một bác sĩ để đổi lấy morphine. Cuộc ly hôn này rất có thể đã đưa đến những quan điểm đen tối của ông về tình yêu lãng mạn...Ba tháng sau khi cuộc ly hôn đã hoàn tất, Camus cưới nhà toán học Francine Faure. Chị gái của nàng nghĩ rằng đôi tai của Camus nhô ra như tai khỉ; Faure đang yêu và chẳng hề nao núng. ‘Khỉ là con vật gần gũi nhất với con người’ nàng đáp.
Bạn sẽ được đọc rất nhiều câu chuyện tình ái của các triết gia nhưng đó lại là những bi kịch kể về sự thất bại, cay đắng trong tình yêu chứ không phải sự ngọt ngào, lãng mạn. Trải qua sự đổ vỡ trong hôn nhân, những cuộc tình bí mật, bị khước từ tình cảm, hay tình yêu mâu thuẫn với chính quan điểm của mình, những nhà tư tưởng lớn của thời đại tự có những quan điểm, phần bi quan, về tình yêu đôi lứa. Nhưng đôi khi chúng ta phải bật cười vì cách yêu rất khác lạ của họ. Như Denis Diderot - nhà triết học và nhà văn người Pháp phát biểu về tình yêu như sa
Người ta nói rằng, tình yêu cướp đi sự khôn ngoan của những ai đang yêu, và trao nó cho những kẻ hoàn toàn cô đơn
Plato thì nói rằng:
Tình yêu là một căn bệnh tinh thần nghiêm trọng - Love is a serious mental disease.
Liệu cái nhìn của các nhà triết học về tình yêu có khác chúng ta không? Chuyện tình triết gia quả là một đầu sách mới lạ, giúp bạn đọc cảm thấy gần gũi hơn với các triết gia qua tình yêu và hiểu thêm về cuộc đời họ qua cách kể chuyện có phần bông đùa của Andrew Shaffer.
3. Làm quen triết học qua biếm họa - Michael F.Patton & Kevin Cannon
50% CHẤT XÁM, 50% CHẤT HÓM, 10% CHẤT NGHỆ, 110% BỔ NÃO
Làm quen triết học qua tranh biếm hoạ còn là một đầu sách thú vị hơn nữa khi bạn sẽ được lĩnh hội kiến thức triết học qua sự dẫn dắt của Heraclitus - một trong 20 triết gia thời kỳ đầu với câu châm ngôn nổi tiếng Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông. Ông sẽ là một hướng dẫn viên đưa chúng ta qua dòng sông triết học không hề loằng ngoằng, gặp gỡ các triết gia từ cổ đại đến hiện đại. Con sông có 6 chặng chính: Logic học, Nhận thức, Trí óc, Ý chí tự do, Thượng đế và Luân lý học. Không chỉ đem đến vô vàn kiến thức một cách dễ hiểu, gần gũi, đầu sách này còn đem lại những tiếng cười thoải mái qua các lời thoại hóm hỉnh của nhân vật.
Làm quen triết học qua biếm hoạ của Patton và Cannon là một quyển sách đáng yêu. Nó dành cho bất cứ ai còn có suy tư và băn khoăn về triết học. Các luận cứ căn bản của các triết gia lớn được trình bày một cách giản dị, dễ hiểu, thoang thoáng hài hước mà càng đọc, người đọc càng bị cuốn hút hơn bởi những câu hỏi triết học. Các nhân vật, những bộ óc triết lý lớn của lịch sử, không xuất hiện theo trình tự thời gian, mà theo trình tự của các câu hỏi triết học . ( Giáo sư Ngô Bảo Châu )
Các triết gia trở nên gần gũi hơn bao giờ hết qua những nét vẽ đáng yêu, họ là những vị khách thú vị, hóm hỉnh chúng ta bắt gặp trong hành trình này. Họ cùng nhau tranh luận, dẫn dắt bạn qua những câu chuyện thú vị để trả lời các câu hỏi triết học theo một cách rất dễ hiểu và không hề nhàm chán. Như Plato, nhà triết gia nổi tiếng, học trò của Socrates sẽ giúp bạn hiểu về mối quan hệ trí óc và thể xác (Nhị nguyên luận). Nhưng Kevin và Michael đã sáng tạo bằng cách vẽ cảnh ông đi tìm tam giác ngoài thiên nhiên ở một cánh đồng để trả lời câu hỏi triết học lớn: Làm thế nào mà con người có khả năng nhận biết những điều hoàn toàn nằm ngoài thế giới vật lý? Sự cuốn hút của Làm quen triết học qua tranh biếm hoạ sẽ làm bạn đọc không ngừng nghỉ.
Dù sao chăng nữa, điều này khiến tôi nghĩ: Nếu chúng ta có kiến thức không thể có được từ trải nghiệm giác quan của chúng ta về thế giới bên ngoài… Vậy thì trí óc chúng ta đã tiếp nhận kiến thức từ một địa hạt khác là điều có lý. Một thế giới mà tự thân nó là phi vật lý. Điều đó dẫn tôi đến nhận định rằng một người được tạo thành từ… Hai bản chất riêng biệt! Một phần của tôi thuộc về vật lý và có thể chết… Nhưng phần kia của tôi thuộc về phi vật lý và không bao giờ chất được! Đó là cốt lõi của thuyết nhị nguyên đấy.
4. Lịch sử triết học phương Đông viết cho thanh thiếu niên - Kang Sung Ryul
Lịch sử triết học Phương Đông cũng thú vị, gần gũi không kém triết học phương Tây. Đầu sách cuối cùng trong list sách này là một lựa chọn tuyệt vời để hiểu về triết học của các nước phương Đông từ cổ đại đến hiện đại qua rất nhiều câu chuyện kể ý nghĩa và hình ảnh minh hoạ độc đáo. Nhờ cách diễn giải các lý luận và tư tưởng theo một cách giản dị, gần gũi, cuốn sách trở nên vô cùng thân thuộc và cuốn hút.
Người ta thường cho rằng triết học là khó hiểu và khôn khan. Đương nhiên nếu nhìn trên bề mặt những lý luận và giảng nghĩ cao siêu thì lời đó có thể đúng, thậm chí ở một vài khía cạnh là phải như vậy. Tuy nhiên tác giả cho rằng cần phải có những tác phẩm triết học đại chúng, dễ hiểu và gây hứng thú. Tức là phải vừa không bỏ qua những tư tưởng trọng tâm của triết học, vừa có lối truyền đạt nhẹ nhàng, giản dị.
Lịch sử triết học phương Đông viết cho thanh thiếu niên được chia thành ba phần:
Phần 1: Triết học Trung Quốc, xây dựng kim tự tháp trên con đường tiến triển
Phần 2: Triết học Ấn Độ, gặp gỡ giữa Phật giáo và cảm xúc
Phần 3: Triết học Hàn Quốc, mở ra một trang sử mới
Các câu chuyện lịch sử hấp dẫn được kết hợp khéo léo, hóm hỉnh với những hình ảnh minh hoạ làm bạn đọc không thể bỏ dở giữa chừng. Phần 1- Cội nguồn của nho học tiên tần được giới thiệu với câu chuyện về Khổng Tử con chó mất nhà và ba quan điểm về nhân. Tiếp đến là Mạnh Tử thánh nhân trưởng thành từ ba lần chuyển nhà của mẹ với thuyết tính thiện tương phản với thuyết tính ác của Tuân Tử. Đọc về cuộc đời của các triết gia và những triết lý của họ giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về chính cuộc sống của mình.
Mạnh tử nói về “bốn đầu mối” của tính thiện ở con người.
Cái tâm trắc ẩn là khởi đầu của lòng yêu thương, biết xấu hổ là khởi đầu của nghĩa khí, lòng từ nhượng là khởi đầu của lễ, lòng biết phân biệt đúng sai là khởi đầu của trí.
Để thấy triết học gần gũi với cuộc sống đến nhường nào, tác giả còn có những câu hỏi thảo luận rất thực tế như đứng từ góc nhìn của một triết gia, một vấn đề sẽ được giải quyết thế nào? Hãy thử đặt mình vào vị trí các triết gia, dùng cái nhìn của họ để làm sâu sắc hơn thế giới quan của bạn. Trong đó, phần Cuộc sống và triết học còn thú vị hơn nữa gồm các so sánh vô cùng hữu ích và chi tiết tư tưởng các triết gia phương Đông và phương Tây, các liên hệ trong văn hoá, văn học và cuộc sống,...
Đến sát ngày thi mới thức thâu đêm để học bài vì mong muốn được điểm cao. Theo suy luận của Lão Tử, liệu có thể đạt kết quả tốt trong kì thi đó không?
Đầu tiên, ta có thể so sánh đức “nhân" mà Khổng Tử hết mực nhấn mạnh với đất nước, đức “nghĩa" mà Mạnh Tử nói tới với biển, và đức “lễ" mà Tuân Tử chủ trương với sông.
Nước thì không có hình dạng cố định nên rất khó tìm hiểu về nó. Nhưng ở đâu ta cũng có thể bắt gặp nó, và nó luôn có ích đối với con người. “Nhân” cũng vậy, rất khó để định nghĩa chính xác khái niệm “nhân", nhưng “nhân" luôn luôn là đức tính cần thiết và có ích đối với con người chúng ta.
Triết học không khó hiểu, xa lạ như bạn tưởng, học hỏi từ triết học là học về cuộc sống, về tình yêu, về con người, cách để có một thái độ sống sâu sắc hơn,.... Từ những đầu sách trên, mình chiêm nghiệm được rất nhiều thức, được mở rộng tầm nhìn về cuộc sống giống như trưởng thành hơn vậy. Hi vọng từ những cuốn sách đó bạn có thể cảm nhận được sự chân thành, thiết thực mà triết đem lại cho chúng ta nhé! Đừng ngần ngại tìm hiểu bởi triết học rất gần gũi với cuộc sống!
Tổng hợp bởi: Diệp Anh
Hình ảnh: Diệp Anh
--------------------------------------------------
Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy
Bạn đam mê viết lách, yêu thích đọc sách và muốn lan tỏa văn hóa đọc tới cộng đồng của YBOX.VN? Đăng ký để trở thành CTV Bookademy tại link: http://bit.ly/bookademy_ctv
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.