Xem thêm

Quãng đời của chúng ta trên tinh cầu này chỉ đơn giản là một bậc thang trong một kế hoạch phát triển trường cửu được tính toán kỹ lưỡng nào đó, ở đó, chúng ta có thể trở nên vượt trội hơn người hoặc lùi lại và chứng kiến những người ta yêu thương tiến lên, vượt trội hơn chúng ta về phía một nhận thức mới, một sự hiểu biết sâu hơn. Số phận của mỗi người chúng ta là trưởng thành, thành công, thịnh vượng và tìm kiếm hạnh phúc khi chúng ta còn sống trên đời.

Ở một đất nước ngập tràn cơ hội, việc tìm được sự giác ngộ về điều tốt đẹp nhất trong đời người là điều nằm trong tầm tay. Ngược lại, nghèo đói đè nén cá nhân, hoặc nhóm các cá nhân tài năng. Con người chúng ta được ban cho những nguyên liệu cần thiết để tiến bộ như trí tưởng tượng, ý tưởng, cảm hứng và năng lực trí tuệ chưa được khai thác… và năng lực đó không có giới hạn. Vấn đề duy nhất được đặt ra cho những khả năng của chúng ta là sự bất lực trong việc nhận ra bản chất vô hạn của mình.

Chúng ta cần phải nỗ lực để nhận biết được những khả năng vô biên và đáng kinh ngạc của chúng ta. Cần phải có nỗ lực để trở nên hăng say với một lý tưởng và một công việc và luôn luôn cố gắng mà không bao giờ dễ dàng thỏa mãn với những kết quả mình đạt được. Cần phải có nỗ lực để cảm nhận đúng về những điều đã và đang xảy ra, với những  niềm vui cũng như nỗi buồn trong đời. Và cũng cần phải có nỗ lực để học yêu bản thân hơn tất cả, nhất là khi chúng ta nhận thức quá tỉnh táo về những thất bại, tâm lý ngần ngại và bi kịch của bản thân.

Tính liên tục và có thể dự đoán của dạng thức thay đổi

Tuy nhiên, thất bại thì không cần phải nỗ lực. Một trong số ít những điều ở cuộc đời này mà chúng ta có toàn quyền kiểm soát chính là thái độ của chúng ta, nhưng hầu hết chúng ta sống cả đời và hành xử như thể chúng ta không hề có chút quyền kiểm soát nào. Bằng thái độ của mình, chúng ta quyết định liệu ta yêu hay ghét, nói thật hay nói dối, hành động hay trì hoãn, tiến bộ hay thụt lùi, bằng thái độ của chính mình, chỉ chúng ta mới có khả năng thực sự quyết định thành công hay thất bại. Trong những chu kỳ và mùa của cuộc sống, thái độ là tất cả!

Jim Rohn là hình mẫu hoàn hảo của một bậc thầy cải thiện bản thân. Người đàn ông ấy đã đi từ con số không, thậm chí không đủ tiền mua một hộp bánh quy từ một nữ Thiếu sinh Hướng đạo để trở thành một giáo viên giàu có và giỏi giang. Những cuốn sách và triết lý về cuộc sống của Jim đã truyền cảm hứng cho rất nhiều người bình thường và phi thường trong hơn 30 năm qua. Mặc dù tôi bị cuốn hút và được truyền cảm hứng bởi Jim và những lời giảng của ông nhưng cuốn sách này về cơ bản là một phần khoảng 20 phút trong bất kỳ buổi hội thảo nào của ông ấy được in ra. Nó có giá trị như một lời nhắc nhở, là một bài đọc nhanh và xứng đáng với chi phí xuất bản. Nó có thể rất truyền cảm hứng và là một bài kiểm tra trực tiếp, nhanh chóng đưa bạn trở lại đúng hướng nếu bạn sa ngã, hoặc một lời nhắc nhở tốt để củng cố quyết tâm mà bạn đã phát triển.

Tôi sẽ không xếp hạng 5 sao cho cuốn sách này vì mặc dù tôi yêu thích Jim và những lời khuyên của ông ấy, nhưng cuốn sách lại thiếu nội dung sâu sắc và tôi tin rằng sẽ tốt hơn nếu tìm hiểu sâu hơn về mỗi mùa được nhắc đến trong sách.

Trời đất có 4 mùa xuân, hạ, thu, đông. Đời người cũng có 4 thời kỳ trong 1 chu trình phát triển: nắm lấy cơ hội, lao động gian nan, gặt hái thành quả và nốt trầm cuộc sống. Bốn mùa trong đời sống con người liên kết với nhau một cách phức tạp và khó nhận diện hơn 4 mùa của khí trời. Tuy nhiên, nguyên tắc vận hành là như nhau.

Tôi tình cờ biết đến Jim Rohn qua kho sách nói. Văn phong của ông mang cho tôi cảm giác nhẹ nhàng dễ chịu như một lời tự tình chia sẻ những trăn trở của ông về cuộc sống, về con người. Ngôn từ của ông có một sức mạnh kỳ lạ, khơi gợi những tiềm năng đang chôn sâu tận trong ngóc ngách của mỗi con người. Giống như bạn dùng một cây cuốc khơi thông mạch nước ngầm. Tôi thích nhất câu nói này của ông “Giới hạn duy nhất đặt ra cho những khả năng của chúng ta là sự bất lực trong việc nhận ra bản chất vô hạn của mình”.

“Bốn mùa cuộc sống” là một liều thuốc tinh thần quý giá. Quyển sách hun đúc khao khát phát triển bản thân thông qua việc nhận diện những cơ hội tiềm ẩn, hành động quyết liệt để đến ngày gặt hái thành quả. Và cuối cùng, tận hưởng thành quả hoặc chịu đựng hệ quả.

1. Mùa xuân

Mùa xuân là mùa gieo mầm. Bản chất của mùa xuân là rất ngắn ngủi và dễ khiến con người ngủ quên trong vẻ đẹp của nó. Mùa xuân không quan tâm bạn có gieo trồng hay không. Mùa xuân cũng không cảnh báo bạn về những hệ quả của việc lười biếng. Nó sẽ đến rất nhanh và ra đi vội vã. Việc của bạn là bắt lấy các cơ hội và bắt đầu gieo trồng đi thôi. Sẽ có (gần như chắc chắn) những sỏi đá, cỏ dại đội lốt “lời khuyên” ngăn bạn ươm mầm những cơ hội. Khi bạn chia sẻ 1 ý tưởng nào đó với bạn bè và người thân, tôi ngờ rằng lắm lúc bạn nhận lại được sự lo lắng, hoài nghi, bi quan. Cuộc sống không bao giờ đảm bảo việc gieo trồng sẽ mang đến 1 mùa vụ bội thu. Một cơn bão cuộc đời kéo qua, có thể bạn sẽ mất gần như tất cả thành quả. Nhưng bạn ạ, nếu bạn không gieo trồng thì chắc chắn sẽ không có thành quả. Vì vậy, hãy chọn hành động, đừng chọn nghỉ ngơi. Chọn nụ cười, đừng chọn cái nhíu mày. Cuộc sống là một sự khởi đầu liên tục, một cơ hội không ngừng, một mùa xuân bất tận.

2. Mùa hạ

Mùa hạ là mùa côn trùng sinh sôi nảy nở, cỏ dại phát triển. Nhiệm vụ của người nông dân là phải không ngừng nỗ lực, canh chừng những hạt giống mình đã gieo cấy trong mùa xuân. Cuộc đời con người cũng vậy. Thành công không đến dễ dàng. Không có nghịch cảnh, không có thành công. Hạt giống có kêu ca về những hòn đá cản đường nảy mầm hay những có dại bám riết không? Do đó, hãy dừng tranh cãi với tự nhiên và chấp nhận những chướng ngại vật trong cuộc đời này. Hãy cười vào nghịch cảnh và hành động để loại bỏ nó. Hãy lường trước những nghịch cảnh vì chắc chắn nó sẽ xuất hiện. Hãy trân trọng nghịch cảnh vì nhờ đó ta phát hiện ra khả năng tiềm ẩn của bản thân. Điều bạn nhận thức về bản thân mình, quyết định chất lượng cuộc sống của bạn.

3. Mùa thu

Mùa thu nói cho chúng ta biết liệu chúng ta đã làm hết những điều cần làm trong mùa xuân và mùa hạ hay chưa? Mùa thu là lúc chúng ta nhận ra mùa đông sắp đến sẽ dài hay ngắn. Không gì hân hoan bằng một vụ mùa bội thu. Chẳng gì tồi tệ hơn một cánh đồng xơ xác giữa mùa thu. Luật nhân quả luôn đúng dù cho bạn là nông dân hay doanh nhân hay nhân viên văn phòng. Vào mùa thu, sẽ có 2 nhóm người. Nhóm thứ nhất tận hưởng thành quả. Nhóm thứ hai biện hộ vì thiếu vận may. Khi nhìn vào một người thành công, nhóm thứ hai nghĩ “anh chàng này thật may mắn”. Họ không hề biết cái giá phải trả cho thành công. Họ không nhìn thấy những ngày khó nhọc, những đêm hy vọng vụn vỡ, những thất bại ê chề. Nhưng không sao cả, vì chẳng ai quan tâm họ nghĩ gì. Những người thành công đang bận rộn chuẩn bị cho 1 mùa vụ bội thu khác. Bạn thân mến ạ, bạn sẽ gia nhập nhóm nào?

4. Mùa đông

Một điều chắc chắn là: Mùa đông sẽ luôn đến. Với những người có chuẩn bị, mùa đông là dịp dưỡng sức cho mùa xuân kế tiếp. Đọc thêm nhiều sách, gặp gỡ bạn bè, chăm sóc gia đình. Đây là lúc để tự hào nhưng không phải để tự mãn. Đừng ngủ quên trên chiến thắng. Những gì bạn làm trong mùa đông sẽ quyết định chất lượng hạt giống bạn sẽ gieo trồng khi mùa xuân đến. Với những người không chuẩn bị, mùa đông mang theo sự hối tiếc và buồn phiền. Thách thức đối với những người bị mùa đông bủa vây là không để cho nó ảnh hưởng đến sự xuất hiện của mùa xuân, cùng khả năng nhận diện mùa xuân mới. Hãy để mùa đông thấy sự chuẩn bị cho mùa xuân chứ không phải sự nghiền ngẫm những tiếc nuối trong quá khứ. Gần như tất cả những thành công đột phá đều khởi nguồn từ nghịch cảnh khiến người ta kiệt quả cả về vật chất và tinh thần. Hãy quay lại thật sâu bên trong mình để khơi thông những tài năng, khao khát và quyết tâm mãnh liệt. Đừng cầu nguyện cho mọi chuyện trở nên dễ dàng hơn. Hãy cầu nguyện để có thêm nhiều trở ngại và thử thách. Chúng ta mạnh mẽ hơn từ nghịch cảnh.

Quyển sách này, theo tác giả là một tuyển tập súc tích những suy nghĩ và quan sát trong bốn thập kỷ của ông. Đây không phải là cuốn sách hướng dẫn cách đạt được thành công hay làm thế nào để tránh khỏi thất bại, mục tiêu của quyển sách là khơi lại nguồn cảm hứng và đánh thức những câu trả lời còn đang say ngủ trong trái tim và tâm hồn của mỗi chúng ta.

Dù giàu hay nghèo, già hay trẻ, có giáo dục hay không thì mỗi ý nghĩ mà chúng ta từng ấp ủ đều có tác động lên con người chúng ta hiện tại. Mọi cung bậc cảm xúc, nỗi thất vọng, niềm hân hoan, những hoài nghi, giấc mơ và tình yêu đều có tác động đến con người hôm nay của chúng ta. Những gì chúng ta đang làm và những gì chúng ta đang có đều do chúng ta tự mình dần dần tạo dựng nên.

Giá trị lớn nhất của quá khứ là chúng ta đầu tư quá khứ ấy khôn ngoan như thế nào vào tương lai. Quá khứ là bề tôi cho quá trình biến tương lai trở nên tốt đẹp hơn. Nói khác đi quá khứ là nền tảng cho tương lai, để chúng ta phát triển những điều tốt đẹp. Quá khứ không phải để làm trì trệ, để chúng ta đắm vào với những tiếc nuối nay hối hận. Đôi khi chúng ta gom góp một tập hợp những con người và môi trường sống mà nếu không được thay đổi thì tương lai của chúng ta sẽ luôn giống hệt như quá khứ. Một điều hiển nhiên mà ta phải chấp nhận là sự tiến bộ tích cực của con người luôn có cái giá của nó, mỗi thành quả đều tự động tạo ra một sự mất mát hoặc hy sinh mà dù muốn hay không mỗi người cũng đều phải chấp nhận.

Để cải thiện, chúng ta chỉ có một cách duy nhất là phải khép mình vào những kỷ luật, những quy tắc cho riêng mình……

Một điều chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp trong cuộc sống là đa số những người đã vượt được lên trên đám đông gần như lúc nào cũng mong muốn giữ mối quan hệ tốt với những bạn bè trước đây và bao bọc họ trong tình bằng hữu và yêu thương, nhưng thật sự rất khó để làm được vì lòng đố kỵ của những người bị tụt lại phía sau, những kẻ này có xu hướng xa lánh và bài trừ người thành công hơn mình nhưng sẽ đổ lỗi cho người thành công rằng anh ta đã khác đi, đã xa lánh họ. Sống trên đời, tình bạn quả thực đáng được trân trọng nhưng thật dại dột khi không phát triển hết được tiềm năng của mình vì sợ phải trở nên xa cách với một người bạn tốt.

Chúng ta thường có xu hướng tích luỹ và bám víu vào những suy nghĩ làm giới hạn sự tiến bộ của mình. Đó là những mối quan hệ bạn bè không đâu vào đâu, những lần kết giao người quen dù cho nói chuyện cùng những người đó gây ảnh hưởng hoặc hủy hoại thái độ của chúng ta với cuộc sống hay con người xung quanh ta; đó là mối quan hệ với các đối tác kinh doanh dạy cho chúng ta những thủ đoạn vô đạo đức, trái pháp luật … Đa số mỗi chúng ta trong cuộc sống cho phép mọi người, thái độ và suy nghĩ của họ định hình nên tính cách của chúng ta – những người mà thái độ và suy nghĩ của họ mang lại cho chính họ rất ít sự tiến bộ, hiệu quả hay hạnh phúc.

Để cải thiện, chúng ta chỉ có một cách duy nhất là phải khép mình vào những kỷ luật, những quy tắc cho riêng mình.  Ăn một mình tốt hơn là đàn đúm với những người toàn nói những chuyện tiêu cực. Hủy hẹn tốt hơn là giữ một cuộc hẹn với những người làm phí hoài thời gian của chúng ta. Thay đổi chủ đề trò chuyện tốt hơn là kéo dài một cuộc trò chuyện vô nghĩa, nói ra toàn bộ sự thật cay đắng tốt hơn là sự thật nửa vời hoặc những điều tốt đẹp giả dối chỉ để hình ảnh chúng ta tốt đẹp hơn trong mắt người khác, những người thậm chí chẳng có tác động tích cực gì lên cuộc sống của mình. Nói “không” tốt hơn là nói “có” với một điều ta không muốn làm, hoặc với người ta không muốn gặp gỡ. Nếu muốn cải thiện hoàn cảnh cá nhân, chúng ta phải học cách làm những điều mà những người thất bại không chịu làm. Có nhiều người bạn không thích hợp không bằng có một vài người bạn thích hợp. Có vài người bạn không thích hợp không bằng không có bạn bè nào cả!

Cuộc sống đòi hỏi chúng ta phải biết lựa chọn, đào thải, xem xét và thay đổi. Mỗi người bước vào cuộc đời chúng ta đều mang theo sự đóng góp hoặc sự hủy hoại. Điều quan trọng là chúng ta phải học được nghệ thuật canh gác ở ngay ngưỡng cửa tâm trí mình. Cẩn thận kiểm tra tư cách và độ tin cậy của những người muốn được bước chân vào nơi mà các thái độ của bạn được hình thành.

Cũng giống như những quy luật tự nhiên: mặt trời mọc, tỏa sáng rồi cũng bị thay thế bằng bóng đêm vô tận. Hạn hán khiến cho người nông dân khổ sở nhưng mưa đến ngập lụt cũng chẳng làm họ hạnh phúc hơn. Ngày hôm nay nắng cháy da nhưng chẳng mấy chốc cơn gió lạnh thấu xương của mùa đông cũng đến. Cuộc sống này cũng như những quy luật tự nhiên vậy. Sự thịnh vượng mang tới vô vàn cơ hội và phần thưởng, nhưng sẽ thu hồi lại vào lúc nào đó trong tương lai, khi tình hình kinh doanh sa sút. Nụ cười nhường chỗ cho nước mắt, niềm vui nhường chỗ cho nỗi buồn, niềm hân hoan nhường chỗ cho những bi kịch. Bạn bè thân thiết biến thành kẻ thù. Trong chiến tranh, sau súng đạn và đổ máu là sự bình lặng của một nền hoà bình tạm thời.

Với mỗi người sống trên trái đất này, theo thời gian, sự tự tin bị thay thế bởi sự ngờ vực; kiên nhẫn bị căng thẳng thế chỗ; buồn nản thế chỗ cho kỳ vọng; và vỡ mộng thay cho thành tựu. Khi bánh xe cuộc đời tiếp tục vòng quay bất tận của mình, tất cả những cảm xúc của con người xuất hiện, biến mất, rồi xuất hiện trở lại.

Với tất cả chúng ta, yếu tố bất biến duy nhất trong đời là cảm xúc và thái độ của chúng ta với cuộc đời. Một thách thức lớn mà chúng ta phải đối mặt là học cách trải nghiệm sự thay đổi của các chu kỳ cuộc đời mà không bị chúng tác động đến, làm ta phải thay đổi. Để thực hiện được một nỗ lực không ngừng và tỉnh thức nhằm cải thiện bản thân trong môi trường hoàn cảnh liên tục thay đổi đồng nghĩa với việc phải luôn sẵn sàng chống chọi qua những mùa đông của các sự kiện cuộc đời, và cho phép bản thân tận hưởng trọn vẹn trái ngọt từ vụ thu hoạch của cuộc đời khi mùa thu tới.